بررسی و بارزسازی تغییرات مئآندری رودخانه

بررسی و بارزسازی تغییرات مئآندری رودخانه

دسته بندی : علوم انسانی » جغرافیا

جزئیات و دریافت

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                           صفحه

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1- تبیین مسأله پژوهشی و اهمیت آن............................................................................................................ 1

1-2- اهداف ............................................................................................................................................................ 2

1-3- فرضیات.......................................................................................................................................................... 2

1-4- پرسشها........................................................................................................................................................... 2

1-5- پیشینه تحقیق............................................................................................................................................... 3

1-6- روش تحقیق و مراحل آن ............................................................................................................................ 5

1-6-1- روش کتابخانه ای ..................................................................................................................................... 5

1-6-2- روش میدانی ............................................................................................................................................. 6

1-7- ابزار تجزیه و تحلیل....................................................................................................................................... 6

1-8- پایگاه داده ها و اطلاعات ............................................................................................................................. 6

1-9- کلیات طبیعی................................................................................................................................................. 6

1-9-1- توپوگرافی و فیزیوگرافی سیستم کارون.................................................................................................. 7

1-9-2- اقلیم حوضه آبریز کارون........................................................................................................................... 8

1-9-3- رودخانه های مهم جلگه خوزستان......................................................................................................... 8

1-9-4- شاخه های اصلی رودخانه کارون............................................................................................................ 9

1-10- موقعیت سیاره ای ..................................................................................................................................... 11

1-11- موقعیت سیاسی و اداری ......................................................................................................................... 12

1-12- موقعیت ریاضی حوضه ی مورد مطالعه................................................................................................... 13

1-13- موقعیت هیدرولوژی حوضه آبریز کارون.................................................................................................. 15

1-14- موقعیت زمین شناسی رودخانه کارون.................................................................................................... 16

عنوان                                                                                                                           صفحه

فصل دوم: مئآندر، مورفولوژی و ویژگی­های هندسی آن

2-1- مقدمه......................................................................................................................................................... .. 18

2-2- مورفولوژی رودخانه ها ................................................................................................................................ 19

2-2-1- رودخانه های مستقیم............................................................................................................................. 19

2-2-2- رودخانه آناستوموسینگ ........................................................................................................................ 20

2-2-3- رودخانه های بریده بریده........................................................................................................................ 20

2-2-4- رودخانه های مئآندری ........................................................................................................................... 21

2-3- تشریح رودخانه های مئآندری.................................................................................................................... 21

2-3-1- مکانیزم مئآندری شدن رودخانه ها........................................................................................................ 22

2-3-2- انواع مئآندرها .......................................................................................................................................... 25

2-4- فرآیندهای رودخانه ای ............................................................................................................................... 27

2-4-1- فرسایش رودخانه ای ............................................................................................................................. 27

2-4-2- حمل مواد رسوبی .................................................................................................................................. 27

2-4-3- فرآیند رسوب گذاری............................................................................................................................... 28

2-5- فرایندهای خاص موجود در رودخانه های مئآندری ................................................................................ 28

2-6- فرم های ایجاد شده توسط مئآندر ها در دشت سیلابی ......................................................................... 28

2-6-1- دریاچه های شاخ گاوی........................................................................................................................... 28

2-6-2- خاکریزهای طبیعی ................................................................................................................................. 29

2-6-3- پیچ های مرکب........................................................................................................................................ 30

2-6-4- سدهای جریانی متروک....................................................................................................................... .. 32

2-7- خصوصیات هندسی پیچان رودها ............................................................................................................. 32

2-7-1- خط القعر.................................................................................................................................................. 32

2-7-2- خط مرکزی یا محور رودخانه................................................................................................................. 32

2-7-3- فاصله قوسی ............................................................................................................................................ 32

2-7-4- طول موج یا طول پیچان رود ................................................................................................................. 32

2-7-5- شعاع متوسط انحنا ................................................................................................................................ 33

2-7-6- دامنه نوسانات.......................................................................................................................................... 33

عنوان                                                                                                                           صفحه

2-7-7- کمره پیچان رود ..................................................................................................................................... 33

2-7-8- گذره پیچان رود ...................................................................................................................................... 33

2-7-9- نهشته های موضعی یا نهشته های کناره محدب................................................................................. 33

2-7-10- ضریب خمیدگی .................................................................................................................................. 35

2-7-11- زاویه مرکزی ......................................................................................................................................... 35

2-7-12- میانگین عرض رودخانه........................................................................................................................ 35

2-7-13- عمق متوسط مجرا................................................................................................................................ 36

2-8- طبقه بندی رودخانه های مئآندری............................................................................................................. 36

2-9- تعیین نوع مئآندرهای رودخانه................................................................................................................... 37

2-10- رودخانه کارون........................................................................................................................................... 38

2-11- الگو های فرمی رودخانه کارون................................................................................................................ 42

2-12- عوامل مؤثر بر مورفولوژی رودخانه کارون................................................................................................ 43

2-12-1- زمین شناسی عمومی حوضه آبریز کارون و منشأ مواد رسوبی دشت............................................. 43

2-12-2- مواد رسوبی و تشکیل سیلابدشت...................................................................................................... 45

2-12-3- شکل فیزیکی......................................................................................................................................... 45

2-12-4- عامل هیدرولیکی.................................................................................................................................. 45

2-12-5- درجه پایداری........................................................................................................................................ 46

2-12-6- تجاوزات انسان به حریم رودخانه کارون............................................................................................. 46

2-12-7- شرایط اقلیمی....................................................................................................................................... 46

2-12-8- آزادی در تغییر...................................................................................................................................... 46

2-12-9- ساختار کرانه کارون............................................................................................................................... 46

2-13- عوامل مؤثر بر فرسایش ساحل کارون...................................................................................................... 48

2-13-1- ویژگی های مکانیکی و فیزیکی........................................................................................................... 48

2-13-2- عوامل بیولوژیکی و دخالت انسان ...................................................................................................... 48

2-13-3- عوامل شیمیایی.................................................................................................................................... 49

2-13-4- عوامل هیدرولیکی................................................................................................................................. 49

2-14- شناسایی بازه های فرسایش پذیر رودخانه کارون.................................................................................. 49

عنوان                                                                                                                           صفحه

2-15- اثرات شیب روی شکل رودخانه  ............................................................................................................ 50

2-16- طبقه بندی پیچ های رودخانه کارون ..................................................................................................... 50

2-17- ریخت شناسی عمومی بازه های عمده رودخانه کارون ........................................................................ 51

2-17-1- بازه شطیط تا بند قیر .......................................................................................................................... 51

2-17-2- بازه بند قیر تا جنگیه ........................................................................................................................... 52

2-17-3- بازه جنگیه تا دارخوین ........................................................................................................................ 52

2-17-4- بازه دارخوین تا بهمنشیر .................................................................................................................... 53

2-19- کارون و نئوتکتونیک.................................................................................................................................. 53

2-20-  سدهای احداث شده بر روی رودخانه کارون ....................................................................................... 54

2-20-1- سد شهید عباس پور (کارون 1).......................................................................................................... 54

2-20-2- سد مسجد سلیمان (گدارلندر)............................................................................................................ 54

2-20-3- سد کارون ............................................................................................................................................. 54

2-20-4- سد کارون ............................................................................................................................................. 55

2-20-5- سد تنظیمی گتوند علیا ....................................................................................................................... 55

2-21- تأثیر احداث مخازن بر پایداری رودخانه ................................................................................................ 57

2-22- جمع بندی................................................................................................................................................. 60

فصل سوم: تعیین نوع مئآندرهای رودخانه کارون با استفاده از تعریف برایس

3-1- مقدمه............................................................................................................................................................ 61

3-2- روش بررسی پلان پیچان رودها.................................................................................................................. 62

3-3- شناسایی مئآندرهای کارون با استفاده ازتعریف برایس............................................................................ 63

3-4- جمع بندی.................................................................................................................................................... 78

فصل چهارم: بارزسازی تغییرات مئآندری رودخانه کارون با مقایسه تصاویر Mss (1973) و IRS (2006)

4-1- مقدمه............................................................................................................................................................ 79

4-2- سنجش از دور.............................................................................................................................................. 80

4-3- جمع آوری داده ها و تشکیل پایگاه داده ها............................................................................................. 80

عنوان                                                                                                                           صفحه

4-3-1- مشخصات و برنامه ماهواره لندست....................................................................................................... 80

4-3-2- ماهواره IRS هندوستان........................................................................................................................... 82

4-3-3- قابلیت های دوربین LISS-III ............................................................................................................... 82

4-4- موقعیت و پایگاه اطلاعات ماهواره ای منطقه مطالعاتی........................................................................... 83

4-4-1- نقشه های توپوگرافی 1:50000 ........................................................................................................... 83

4-4-2- عکس های هوایی مربوط به سال 1955 ............................................................................................. 83

4-4-3- تصاویر ماهواره ای .................................................................................................................................. 83

4-5- آنالیز داده های ماهواره ای.......................................................................................................................... 84

4-5-1- عملیات ورود اطلاعات به محیط نرم افزار ER mapper ................................................................ 84

4-5-2- موزاییک تصاویر....................................................................................................................................... 84

4-5-3- افزایش کنتراست بر روی تصاویر موزاییک شده................................................................................... 84

4-5-4- عملیات برش تصاویر .............................................................................................................................. 84

4-5-5- انجام عملیات ژئولینک......................................................................................................................... .. 84

4-5-6- وارد کردن تصاویر ذخیره شده به محیط فتوشاپ................................................................................ 85

4-6- عملیات تفکیک نوع مئآندرها با استفاده از GIS .................................................................................... 85

4-7- بارزسازی تغییرات مئآندری رودخانه کارون با مقایسه تصاویر Mss (1973) و IRS (2006) ........ 87

4-7-1- تغییر مئآندرهای کارون از گتوند تا شوشتر........................................................................................... 87

4-7-2- تغییر مئآندرهای شاخه شطیط ............................................................................................................. 89

4-7-3- تغییر مئآندرهای رودخانه گرگر ............................................................................................................ 98

4-7-4- تغییر مئآندرهای کارون بزرگ............................................................................................................... 102

4-7-5- تغییر مئآندرهای رودخانه بهمنشیر .................................................................................................... 119

4-8- شناسایی نوع مئآندرهای کارون و بارزسازی میزان تغییرات آنها از طریق مقایسه نقشه های توپوگرافی و تصاویر ماهواره ای                 122

4-8-1- نوع مئآندرهای کارون از گتوند تا شوشتر در نقشه های توپوگرافی و تصاویر ماهواره ای............... 123

4-8-2- نوع مئآندرهای کارون از شوشتر تا بند قیر( شطیط) ......................................................................... 125

4-8-3- نوع مئآندرهای کارون از شوشتر تا بند قیر(گرگر) .............................................................................. 127

4-8-4- نوع مئآندرهای کارون بزرگ (بخش اول)............................................................................................ 130

عنوان                                                                                                                           صفحه

4-8-5- نوع مئآندرهای کارون بزرگ (بخش دوم)............................................................................................ 131

4-8-6- نوع مئآندرهای کارون: رودخانه بهمنشیر............................................................................................. 134

4-9- مقایسه تغییرات برخی از مئآندرهای کارون در یک بازه زمانی 50 ساله با استفاده از عکس های

هوایی ..................................................................................................................................................................... 136

4-10- ترسیم نقشه نهایی از مئآندرهای تغییر یافته کارون............................................................................. 139

4-11- جمع بندی .............................................................................................................................................. 141

فصل پنجم: نتیجه­گیری و پیشنهادات

5-1- مقدمه.......................................................................................................................................................... 143

5-2- فرضیات........................................................................................................................................................ 144

5-3- پاسخ به پرسش ها...................................................................................................................................... 144

5-4- پیشنهادات.................................................................................................................................................. 147

منابع و مآخذ....................................................................................................................................................... 149

فهرست اشکال

عنوان                                                                                                                           صفحه

شکل 1-1- موقعیت سیاره ای حوضه مورد مطالعه............................................................................................ 11

شکل 1-2- موقعیت ریاضی محدوده مورد مطالعه ............................................................................................ 13

شکل 1-3- موقعیت سیاسی و اداری منطقه مورد مطالعه................................................................................ 14

شکل 1-4- موقعیت هیدرولوژی محدوده ی مطالعاتی....................................................................................... 16

شکل 1-5- نقشه زمین شناسی منطقه مورد مطالعه ........................................................................................ 17

شکل 2-1- رودخانه مستقیم................................................................................................................................ 19

شکل 2-2- رودخانه آناستوموسینگ.................................................................................................................... 20

شکل 2-3- رودخانه بریده بریده........................................................................................................................... 20

شکل 2-4- رودخانه مئآندری............................................................................................................................... 21

شکل 2-5- مراحل جداشدن یک مئآندرو تشکیل دریاچه شاخ گاوی.............................................................. 29

شکل 2-6- تصویر دو مئآندر که از پیچیدگی کمربند مئآندری تاثیر پذیرفته است......................................... 31

شکل 2-7: محل نهشته شدن رسوبات پوینت بار................................................................................................ 34

شکل 2-8: کمره پیچان رود، گذره پیچان رود ، کناره محدب و مقعر مئآندر................................................... 35

شکل 2-9: انواع مختلف رودخانه های پیچان رود.............................................................................................. 37

شکل 2-10: موقعیت مخازن احداث شده در حوضه آبریز کارون...................................................................... 57

شکل 2-11: مقایسه میانگین دبی ماهانه در شرایط طبیعی با شرایط تنظیمی ایستگاه ملاثانی ..........