فصل اول
کلیات
1-1) مقدمه و بیان مسئله
اخلاق همواره مقولهای محوری در عرصه حیات اجتماعی انسان بوده است. اینکه چگونه در ارتباط با دیگران و طبیعت و غیره عمل و فکر شود و هر عمل حرفهای تا چه اندازه به مقولاتی چون سلامت انسان، محیط زیست، آینده حیات و امثال آن تأثیر گذارد، از جمله مثالها و مباحثی است که نشان از تعمیق مباحث اخلاقی در عرصههای مختلف زندگی است(قراملکی، 1389: هفت). «اخلاق عبارت است از یک سلسله خصلتها و سجایا و ملکات اکتسابی که بشر آنها را به عنوان اصول اخلاقی میپذیرد؛ به عبارت دیگر قالبی برای انسان که روح انسان در آن کادر و طبق آن طرح و نقشه، ساخته میشود. در واقع اخلاق، چگونگی روح انسان است»(مطهری، 1367: 47). ملاحظات اخلاقی بر همه جوانب زندگی مسلمانان سایه افکنده است زیرا اسلام مشروعیت هیچ بعد و جنبهای را خارج از ملاحظات اخلاقی تأئید نمیکند(نصر[1]، 1385: 107). توجه به اخلاق، اخلاق اسلامی و اخلاق حرفهای و اخلاق مهندسی در دهههای اخیر در ایران مورد توجه قرار گرفته است. به طوری که «مرکز ملی مطالعات جهانی شدن در تدوین سیاستهای کلی نظام در قبال جهانی شدن، به نقش و اهمیت اخلاق سازمانها نظر داشته است و در بخش دهم از سیاستهای کلی فرهنگی در مدار ملی، اخلاقی شدن سازمانهای ایرانی را مورد توجه قرار داده است»(قراملکی، 1385: 14). مفهوم اخلاق حرفهای از دو مفهوم اخلاق و حرفه تشکیل شده است که «مراد از حرفه سطح عالی و شیوه برتر شغل است»( قراملکی، 1390: 72). اخلاق نیز «جمع خُلق و خُلُق»(غلامی، 1388: 71) است و در لغت به معنی مفاهیم خویها، طبیعت باطنی، سرشت درونی، طبع، مروت، خوشرفتاری (دهخدا، 1377: 1537). بنابرین اخلاق حرفهای عبارت از «الگوهای رفتاری اخلاقی در حرفه با مسئولیتپذیری صاحبان حرفهها در قبال حقوق افراد در محیط شغلی است»(قراملکی، 1390: 88و89). اخلاقیات ارتباط نزدیک و تنگاتنگی با ارزشها دارد و بعنوان ابزاری نگریسته میشود که ارزشها را به عمل تبدیل میکنند. اخلاق یعنی رعایت اصول معنوی و ارزشهایی که بر رفتار شخص یا گروه حاکم است، مبنی بر اینکه درست چیست؟ و نادرست کدام است؟ اخلاق مفاهیمی چون اعتماد، صداقت، درستی، وفای به عهد، عدالت و مساوات، فضائل شهروندی و خدمت به جامعه را دربر میگیرد(دفت[2]، 1374: 638). اخلاق اسلامی نیز یک نظام اخلاقی بر پایه اخلاق، عقل، قرآن و سخنان پیامبر اسلام است. اخلاق اسلامی مجموعه ای از تمام مطالب مرتبط به اخلاق است(مطهری، 1387: 7). اگر دین را مجموعه عقاید و دستورات عملی بدانیم که بنا بر ادعای آورنده و پیروان آن عقاید و دستورات (پیامبر اسلام و مسلمانان)، از سوی آفریدگار جهان میباشد، و اخلاق را مجموعه آموزههایی که راه و رسم زندگی کردن به نحو شایسته و بایسته را ترسیم کرده، بایدها و نبایدهای ارزشی حاکم بر رفتار آدمی را می نمایاند، بخوبی به رابطه تنگاتنگ دین و اخلاق پی خواهیم برد و اخلاق را پارهای ناگسستنی از دین به شمار خواهیم آورد. به عبارتی «در سطح عملی اخلاقیات با شریعت که به عنوان قانون الهی، همه مسائل شرعی و قانونی را در مباحث اخلاقی ممزوج نموده، در هم آمیخته است»(نصر، 1385: 108). از این رو سخن گفتن از اخلاق منسوب به اسلام سخنی بجا و بحث درباره نظام اخلاقی اسلام امری موجه و گفت و گو درباره ساختار کلی حاکم بر این نظام امری درخور تامل و اندیشه خواهد بود. اخلاق دارای مؤلفههای فراوانی هست. یکی از این مؤلفهها زیبایی است که اندیشمندان اسلامی از جمله (مصباحیزدی، 1384: 56و247) و (مطهری، 1367: 91و102و107) نیز به آن اشاره کردهاند. یکی از راههای نشان دادن زیبایی در فضای معماری استفاده از هندسه[3] و تناسبات است(مسائلی، 1388: 34)، لذا در این پروژه از هندسه بویژه هندسه اسلامی بهره گرفته میشود. تاریخ هنر اسلامی بویژه در معماری که هنر نظم بخشیدن به فضا است بیانگر نگاه ویژه معماران و هنرمندان مسلمان به هندسه و کاربرد آن در هنر قدسی است(بلخاری قهی، 1388: 394). «هندسه در علوم اسلامی به دلیل پیوند تنگاتنگی که با مفهوم قدر در قرآن دارد، خود نوعی بازآفرینی تقدیر و تعین الهی در معماری است»(همان: 393). به لحاظ مفهومی هندسه به معنای اندازه و شکل میباشد و علمی است که در آن از احوال مقدارها و اندازهها بحث میشود و هدف بنیادی همه نظریهها درباره هندسه و تناسب، پدیدآوردن احساس نظم و سامانبخشی میان بخشهای مختلف یک کار هنری میباشد که این باعث ایجاد حس زیبایی در اثر میشود(بمانیان، اخوت و بقایی، 1390: 15). همچنین به دلیل اینکه معماری سنتی ایران لبریز از مؤلفههای اخلاقی است، لذا رویکرد هندسه هنر معماری اسلامی ایران برای پروژه انتخاب شده است.
با توجه به مطالب فوق و اینکه رعایت اصول و ارزشهای اخلاقی در همه ابعاد زندگی بشر یکی از مهمترین راههای حفظ و ارتقاء سلامت زندگی اجتماعی میباشد، بنابراین توجه به اخلاق در ابعاد مختلف از جمله اخلاق حرفهای و اخلاق اسلامی ضرورت مییابد. لذا هدف از عنوان این پژوهش به دلیل نبود مرکزی در این زمینه، ارائه طرح معماری پژوهشکده اخلاق حرفهای به محوریت اخلاق اسلامی برای ارتقاء سطح اخلاق در علوم مختلف میباشد، و برای طراحی آن از هندسه هنر و معماری اسلامی ایران بهره گرفته میشود.
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات... 1
1-1) مقدمه و بیان مسئله. 1
1-2) سوابق تحقیق.. 2
1-2-1) سوابق موضوع تحقیق در بخش مطالعات (سوابق تئوری) 2
1-2-1-1) اخلاق، اخلاق حرفه ای، اخلاق اسلامی.. 2
1-2-1-2) هندسه، هندسه اسلامی.. 6
1-2-2) سوابق موضوع تحقیق در بخش طراحی.. 8
1-3) فرضیه ها 10
1-4) اهداف تحقیق.. 10
1-4-1) هدف کلی.. 10
1-4-2) اهداف جزئی.. 10
1-5) متغیرهای تحقیق.. 10
1-6) جامعه آماری... 10
1-7) نمونه آماری... 11
1-8) ابزارهای اندازه گیری... 11
1-9) بهره وران.. 11
1-10) روش کار 12
1-10-1) نوع روش تحقیق.. 13
1-10-2) روش گردآوری اطلاعات... 14
1-10-3) ابزار گردآوری اطلاعات... 15
1-10-4) روش تجزیه و تحلیل اطلاعات... 18
5- فهرست منابع 21طراحی معماری پژوهشکده اخلاق حرفه ای با رویکردی به هندسه هنر و معماری اسلامی ایران
تعداد مشاهده: 113 مشاهده
فرمت فایل دانلودی:.zip
فرمت فایل اصلی: Word
تعداد صفحات: 31
حجم فایل:3,008 کیلوبایت